Bahçe Toprağı Nasıl Hazırlanır

        

         Merhaba arkadaşlar, bu yazımda sizlere toprağın nasıl verimli hale getireleceği, hangi malzemenin ne kadar oranda kullanacağımızı ve bunu nasıl yapacağımızı anlatmaya çalışacağım.

         Bundan 15 sene önce toprak bir poşetin içerisine koyup marketler de satılacak deseler, hadi lan ordan derdik büyük ihtimal. :) Maalesef toprağa ağaca hasret kaldık.  Her neyse lafı fazla uzatmadan iyi bir bahçe toprağını nasıl yapacağımızı öğrenelim. Ayrıca belirtmek isterimki bir bitkinin ihtiyaçlarını bilmeniz nasıl bir toprak hazırlamanız gerektiğini size söyleyecektir. Aşağıda vereceğim maddelerin ne işe yaradığını okumanızı tavsiye ederim. 


Toprak Karışım Oranları : (Bu oranlar benim kullandığım maliyeti düşük olan karışımdır.)
%40 Elenmiş Toprak 
%25 Kum (Toprakta Drenaj sağlaması için kullanılır)
%15 Gübre (Besin bakımından zengindir. Yanmış Koyun,Sığır gübresi kullanılabilir.)
%10 Torf (Sünger gibidir su tutması ve toprağın havalanmasını sağlar)
%10 Pomza (Gözenekleri sayesinde sus tutmaya yarar)

Tabiki verdiğim oranlar üzerinde oynayabilirsiniz milli toprak kullanabilir hatta sadece toprak, torf kullanabilirsiniz yada kompost. %100 Oranda pomza,perlit ve vermikülit de kullanabilirsiniz yada bunların hiç birini kullanmaz hidroponik yani sadece su ile bitkilerinizi yetiştirebilirsiniz, tabi bitkinin gerekli besinleri alması için birden fazla malzeme kullanmanızı tavsiye ederim.  hidroponik bitki yetiştirme hakkında başka bir yazı hazırlacağım.

Toprak Karışımında Kullanacağımız Maddeler nedir onlara bir göz atalım ve neler olduğunu öğrenelim.

Toprak Karışımında Kullanılan Malzemeler ;

Doğal İnorganik Maddeler; Kum, Çakıl, Granit Parçaları, Pomza, Perlit, Vermikülit, Volkanik tüf, Köpük, kaya yünü, Volganik Taşlar.

Doğal Organik Maddeler; Torf, Çeşitli Ağaç Kabuklar, Lif veya talaş, Yaprak Çürüğü, Şehir veya tarıma dayalı atıklar. Bunlara örnek olarak (Saman, Şaraphane ve Mantar kompost atıkları ve Hayvan Gübresi.

Pomza :   Ülkemizde büyük miktarda bulunan ve değeri yeni yeni anlaşılmaya başlanmış volkanik kökenli madendir. Bu maden Vermikülit ve Perlit gibi suyu tutma kapasitesi olan bir malzemedir. Perlit ve Vermikülite göre maliyeti daha düşüktür. Yaptığım araştırmalar sonucu yurt dışında bu madenden haberi olmayan insanlar var dilerim dünyadaki diğer insanlarda bu madenden yararlansın ve ülkemize katkıda bulunsunlar. 

Tarımda Pomza Kullanımı 

- Toprak İslahında,

- Az Topraklı veya topraksız ortamda bitki yetiştiriciliğinde,

- Su Beslenimi Kısıtlı - Yeşil Alanlarda

Gözenekler birbirleriyle bağlantısız boşlukludur. 

Bu özelliğinden dolayı ısı ve ses iletkenliği düşüktür.

Sertliği Mohs Skalasına göre 6.5- 8 dir. Bünyesinde Kristal suyu yoktur.

Kimyasal olarak tesirsiz ve %75'e varan silisyum oksit muhtevasına sahiptir

Pomza (ponza) terimi İtalyanca bir sözcüktür. Değişik dillerde farklı sözcüklerle adlandırılmaktadır. Örneğin; Fransızca'da Ponce, İngilizce'de (iri taneli olanına) Pumice, (ince tanelisine) Pumicite, Almanca'da (iri tanelisine) Bims, (ince tanelisine) Bimstein adı verilmektedir. 

Türkçe'de ise süngertaşı, köpüktaşı, hışırtaşı, nasırtaşı, küvek, kisir gibi adlarla anılmaktadır. Diğer dillerin ve teknoloji ithalinin etkisiyle Türkçe'ye Pomza, Ponza, Bims, Pümis ve Pümisit terimleri olarak yerleşmiştir. 

Pomza, kendisine özgü bazı özellikleri ile benzer volkanik camsı kayaçlardan (perlit, obsidyen, peks-tayn) ayrılır. Bunlardan rengi, gözenekliliği ve kristal suyunun olmaması ile pratik olarak ayrılmaktadır.

En çok renk benzerliği/yakınlığı ve kimyasal bileşimi bakımından perlit ile karıştırılmakta olup, bazı durumlarda perlitten ayırt edilmesi zorlaşabilmektedir. Pomzalı perlit/pomzatik perlit veya perlitik pomza olarak adlandırılabilen geçişli kayaçlarla petrografik analizle ve gözenek yapısı itibariyle ayrılabilmektedir. 

Pomzada gözenekler çoğunlukla birbirleriyle bağlantılı değildir. İçerdiği gözenekler gözle görülebilecek boyutlardan, mikroskobik boyutlara kadar sayısız miktarda olup, herbiri diğerinden camsı bir zarla yalıtılmıştır. Bu yüzden hafif, suda uzun süre yüzebilen, izolasyonu yüksek bir kayaçtır. 

Perlit :

Tarım Sektöründe kullanımı :

Toprağın fiziksel özelliklerini artırıcı "substrat" maddesi olarak...
a) Tarla tarımında
b) Bahçe tarımı ve seracılıkta (fide yetiştiricilik, kültür tarımı vb.)
c) Çimli spor alanlarında

Perlit, doğal olarak oluşan silis esaslı volkanik kayaçlara verilen bir isimdir.
Perlit tanımı, mağmanın asit fazında oluşan lavların soğuyup gözle ve mikroskopla görülebilecek bir yapıda kırılmasının meydana getirdiği kütle bünyesinde su damlacıkları bulunan volkanik bir cam türünü ifade eder. Bazı perlit türleri kırıldığı zaman inci parlaklığında küçük küreler elde edildiğinden perlit ismi inci anlamına gelen "perle" kelimesinden türetilmiştir.

Ticari kullanımda ise perlit elverişli bir sıcaklığa kadar ısıtıldığında genleşen ve gözenekli bir hale gelen volkanik doğuşumlu (menşeili) ve doğal olarak oluşan asitik bir camdır.Perlit belirli bir tane iriliğinde özel formlarda 900-1100°C arasında ısıtıldığında hacmini yaklaşık 20 kat genleştirmekte ve mısır gibi patlayarak yoğunluğu çok hafif bir hale gelmektedir.

Gözeniklilik, perlit taneciklerindeki boşluk hacmini toplam tanecik hacmine oranının ortalaması olarak tanımlanır. Gözeneklilik perlite emicilik ve yüzeyde soğuma özellikleri kazandırmakta ve bu nedenle bu özelliğn gerekli olduğu uygulama alanlarında önem taşımaktadır. Su kirliliğini giderme çalışmaları ve ısı yalıtıcılığı aranan durumlarda su emicilik istenmemektedir. Bunun nedeni gözeneklere dolan suyun ısı iletkenliğini arttırması olmaktadır. Bu durumda silikon veya bir maddeyle gözenekler pasifleştirilerek perlit “hidrofobize” edilmektedir. 

Perlitin gözenekli yapısı başta süzme yardımcı maddesi olmak üzere tarım, kimyasal maddeler için taşıyıcı olarak kullanılmasını sağlamaktadır. 

Perlit üretiminin yüzde 5 –10’u tarım sektöründe tüketiliyor

Tarımda Perlit Kullanımı 

1. Perlit % 90'ın üzerindeki toplam gözenekliliği ve %60 dolayındaki havalanma gözenekliliği ile toprağın havalanmasını sağlar, drenajını düzenler. 
2. Perlit infiltrasyonu arttırır, buharlaşmayı azaltır. Sulamada ekonomi sağlar. 
3. İnorgonik olmasından dolayı yabancı ot tohumu ve hastalık taşımaz. 
4. Çözünebilir iyonların yok denecek kadar az olması nedeniyle tuzluluk ve alkalilik yönünden herhangi bir sorun yaratmaz. 
5. Nötr (pH=6,5-7,5) oluşu ve düşük kimyasal tanponluğu ile ortam pH'ını kolayca düzenler. 
6. Isı İletkenliği düşük olduğundan, bitkinin günlük sıcaklık değişimlerinden zarar görmesini en aza indirger. 
7. Topraksız tarımda; sterilizasyondan sonra yapısının bozulmaması, üst üste 6 yıl kullanım şansı getirir. Erken ürün almayı sağlar. 
8. Fide köklerinde zedelenme ve kayıpları önler. 
Perlit sıralanan bu özellikleri ile seralarda toprak düzenleyici olarak, fide harçlarında katkı maddesi olarak ve topraksız tarımda yetiştirme ortamı olarak başarı İle kullanılır. 

ÇİMLENDİRME VE FİDE YETİŞTİRME ORTAMI OLARAK 

Perlit sebze ve çiçek tohumlarının çimlendirilmesi için çok elverişli bir ortamdır. Bu amaçla hazırlanan saksı veya kasalara nemlendirilmiş Perlit doldurulur. Daha sonra iyice ıslatılır. Bu ortama tohumlar alışıla gelenden biraz daha derine ekilir. Tohum ekim yerlerinde fideler kotiledon yaprakları tam açılıp yere paralel bir görünüm alıncaya kadar tutulur. 

Bu dönemde tohum kendi bünyesindeki besini kullandığından dışarıdan bir besin maddesi ilavesine gerek yoktur. Fideler bu görünümünde iken şaşırtılmasına özen gösterilir. Zira bu dönemden sonra kazık olan kökte saçaklanmalar başlar. Şaşırtmada gecikme sokum sırasında kök kaybına neden olur. Sökülen fideler genellikle plastik torbalara şaşırtılır. 

Plastik torbalar 1:1 oranında Perlit-Torf karışımından hazırlanan bir harçla doldurulabildiği gibi, yalnızca Perlit İle de doldurulabilir. Perlİt-Torf karışımının 1 m3'üne, torbalara konulmadan önce 600 gr. P2O5, 400 gr. K2O, 300 gr. N, 100 gr. Mg ilave edilir. Saf perlitli torbalardaki fidelerin ise, besin eriyiği ile sulanması koşulu vardır. 

Bu uygulama genellikle sera üretimine yönelik fide yetiştirmek için önerilmektedir. Perlit 'in çimenlendirme ortamı olarak en büyük üstünlüğü fidelerin şaşırtma sırasında hiç zedelenmeden çıkartılması ile kök kayıbının olmamasından kaynaklanır Steril olması ve özelliğini koruması ile yıllarca kullanımı mümkündür. Çimenlendirme ortamı olarak kullanılan Perlit 'in Süper iri olması gerekmektedir. 

KÖKLENDİRME ORTAMI OLARAK 

Perlit gerek tek başına gerek ise diğer harç materyalleri ile.karıştırılarak çiçek, sebze ve meyve çeliklerinin köklendirilmesinde başarıyla kullanılır. 

1. Katlamanın yapıldığı kasalar yanlızca perlit ile doldurulmuş ise Öncelikle perlitin nemlendirilmesi ve sür­günlerin nemli perlite sokulmaları, sürekli olarak da perlitin nemli tutulması bu amaç İçin yeterlidir. 

2. Köklendirme ortamı olarak Perlit , bir organik madde ile 1:1'den 9:1'e değin oranlarda karıştırabilir. 

3. Ortamda toprağın da bulunması isteniyor İse 5 ölçek perlit, 1 ölçek organik materyal ve bir ölçek de sterilize edilmiş orta bünyeli toprak karışımı tavsiye edilir. 

4. Katlama ortamının sürekli ve düzenli sulanması, ortamın sıcak ve nemli olması büyük önem taşır. 

5. Köklendirme ortamı olarak kullanılacak perlitin iri taneli olması ile daha sağlıklı kök elde edilir. 

6. Perlit ile harika bir köklendirme ortamı elde edilmesinin yanısıra, domates ve hıyar sürgünlerin den elde edilen fideler ile üretim yapılmasıyla çok pahalı olan sebze tohumlarını almaktan bir dönem için de olsa kaçınılarak büyük karlılık sağlamak mümkündür. 

YETİŞTİRME ORTAMI OLARAK Perlit 

Perlit 'in gerek topraklı gerekse topraksız kültürde pek çok yararlarını görmek mümkündür. 

TOPRAKLI KÜLTÜRDE Perlit 

Topraklı kültürde Perlit toprağın gereksinimine göre toprak düzenleyici olarak veya su kayıplarını azaltıcı olarak kullanılır. İyi bir toprak düzenleyicide; yarayışlı su kapasitesi yüksek, baz değişimi ve ısı kapasitesi fazla, tuz miktarı ve ısı geçirgenliği düşük olma koşulları aranır. Bunların tümü perlitte bulunan özeliklerdir. 

1. Perlit, ağır ve yapışkan topraklara karıştırıldığında drenaj ve havalanma özelliklerinden dolayı kaymak tabakası oluşmasını, çatlama, göllenme, şişme ve büzülmeyi engeller. 

2. Toprak düzenleyici olarak SERALARDA kulanılan Perlit toprağa kaba bir yapı kazandırdığı gibi toprağın su tutma gücünü ve besin maddelerinin yarayışlılığını da arttırmaktadır. 

Perlit ile sera toprakları için kimyasal özelliklerinden daha önemli olan fiziksel özelliklerinin İstendiği yönde değişimi mümkündür. Alttan sulama ve damla sulama yapılan seralarda yastıkların üzerine 4-5 cm. kalınlıkta iri taneli Perlit serildiğinde su kullanımı yarı yarıya azaltılabilir. 

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesinde yapılan bir araştırmada, sera toprağının üst kısmı 1:4 oranında iri Perlit ile karıştırılmıştır. Burada yetiştirilen dometeslere 6 defa karık sulaması yapıldığı halde normal sera toprağın da kiler 21 defa sulanmıştır. Görülüyor ki Perlit su kaybı ve iş gücü olarak büyük bir tasarrufa neden olmaktadır. 

TOPRAKSIZ KÜLTÜRDE Perlit 

Giderek yorulan sera topraklarında karşılaşılan sorunları gidermek için son yıllarda topraksız tarım uygulamaları başlamıştır. Pek çok dış ülkede %95'lere varan oranlarda topraksız tarım uygulamaları görülmektedir. Bu uygulamalarda Perlit tek başına kullanılabildiği gibi torf, kum, ağaç, kabuğu gibi diğer harçlar ile de karıştırılabilmektedir. 

1. Topraksız kültürde Perlit veya perlitli harç. Sera toprağı üzerine serilen siyah bir plastik örtü üzerine 10-15 cm kalınlıkta yayılmakta ve fideler belli aralıklar ile bu yayılan tabaka üzerine dikilmektedir. Dikimi yapılan bitkilerin su ve besin maddesi gereksinimleri besin eriyikleri ile yapılan sulamalar ile karşılanmaktadır. 

2. Diğer bir uygulama bitkileri; Perlit **** bir başka Perlit 'li karışımla doldurulmuş 5-10 litre hacimli torbalarda yetiştirmektir. Bu yetiştirme şeklide çok kolaydır. Zira üretim; bu torbaları yine toprak üzerine yayılmış siyah plastik örtüler üzerine belli aralıklarla sıralamak ve bitkilerin besin eriyikleriyle su ve besin madde gereksinimlerini karşılamaktan ibarettir. 

Topraksız kültürün üstünlüklerini şöyle sıralayabiliriz: 
- Besin maddelerinin ve suyun dozu daha iyi ayarlanabilmektedir. 
- Topraklı tarımda önemli olan ekim nöbeti önemsiz hale gelir. 
- Toprak kökenli hastalık ve zararlılar ile yabancı otlardan kaynaklanan sorunlar büyük ölçüde azaltılabilir. 
- Sızma ve buharlaşma kayıpları azaltılabildiği için sudan büyük ölçüde ekonomi sağlanır. 
- Toprak devre dışı kaldığı için, seralarda büyük İşgücü ve harcama gerektiren toprak işleme, yıkama, dezenfekte etme ve gübreleme işlemlerine gerek kalmaz. 
- Tarım alanları, toprağa gerek kalmadığı için. daha yaygınlaştırılabilir. 

ÇİM SAHALARDA VE TOPRAK SAHALARDA 

Perlit bahçeler, parklar, futbol ve golf alanları ile parkurdaki çim toprakları için eşsiz bir toprak düzenleyicisidir. Dış etkiler ile veya basılma ile sıkışan topraktaki çim zayıflar, hatta yok olur. 

1. Perlit ile çimlerin ömrü uzadığı gibi, balçıklarıma ve göllenme sorunlarının önüne de geçilebilir. 

2. Perlit ile çimin yaprak alanı genişlemekte, yaprak ve kök sayısı artmaktadır. Çiğnenen toprak lardaki sıkışma yarı yarıya azaltılmaktadır. 

3. Çiğnenen ve çiğnenmeyen çimlerde Perlit uygulaması aynıdır: 2,5 cm kalınlığındaki toprağa, 2,5 cm kalınlıkta Perlit karıştırılarak 5 cm kalınlığında karışım elde edilir. Perlit uygulama dan önce ıslatılmalıdır. Karıştırma işleminden sonra çim tohumu ekilir. Üzerine 4-5 kg/m2 yanmış çiftlik gübresi ile olanak varsa 100 gr/m2 toz kireçtaşı serilir. 

Eğer çiftlik gübresi yerine ticari gübre kullanılacak ise 50 gr/m2 % 26'lık amonyum nitrat, 65 gr/m2 %18'lik süper fosfat ve 15 gr/m2 potasyum sülfat karışımı, belirli aralıklar ile uygulanır. Sulama rejiminde bir değişiklik yapılmaz. 

4. Çim sahalarda standart veya süper iri Perlit kullanılmalıdır. 

5. Perlit homojen bir şekilde toprağa karıştırılmalı,ilk biçim öncesinde merdane çekilmeli ve kesim makas ile yapılmalıdır. 

6. TOPRAK SAHALARDA uygulama ise toprağa esneklik sağlaması ve yumuşak bir zemin elde edilmesi amacı ile uygulanmaktadır. Toprak sahada üst zeminin altına uygulanan Perlit ile amaca ulaşılmaktadır. Saha tanziminde tüm sahanın %30'unu Perlit oluşturmaktadır. 

Volkanik Tüf

Volkan küllerinin tabakalar halinde birikmesi ile meydana gelen kayaçlardır.

Özellikle Orta ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yaygın olarak bulunan kolay dağılabilen değişik renkte (koyu kırmızı, beyaz ve siyah) olan volkan faaliyetleri sonucunda oluşan hafif bir yetiştirme ortamıdır. 

Su tutma kapasitesi yüksektir. Yalnız olarak kullanılabileceği gibi diğer ortamlarla değişik oranlarda karıştırılarak da kullanılabilir.

Özellikle karıştırıldığı ortamların havalanmasını artırır.


Kum

Çeşitli kayaların iklim olayları sonucu parçalanması ile oluşan, bileşimi, meydana geldiği kayanın yapısına bağlıdır, su tutma kapasitesi çok zayıftır
Kum tane iriliği 0,5-2 mm. arasında olmalıdır. Ortamda küçük taneli olanların çokluğu drenajı ve havalanmayı güçleştirir.

Kum, diğer materyallerle belli oranda karıştırılarak kullanılabilir. Örneğin talaş ile kum karışımından kum miktarının en az % 25 ve daha üzerinde olması önerilir. Kum bu karışımda suyun daha eşit dağılımını gerçekleştirir

Çakıl

Çakıl tanelerinin büyüklüğü genelde 2-20 mm. arasında değişir. Genelde taneleri küçük ve yuvarlak olanlar kullanımda tercih edilir. Düzensiz yapılı çakılların su tutma güçlerinin yuvarlak yapıdakilerden daha yüksek olmasına karşın, keskin kenarlı çakılların bitki gövdelerine zarar vermesinden korkulduğu için, kullanılmalarından kaçınılır. Çakıl, her yetiştirme periyodu sonunda yıkanarak ya da sterilize edilerek tekrar kullanılabilir.

Kaya yünü

Kaya Yünü, % 60 diabase ve % 20 kireç taşı karışımından yapılır. % 20 kömür tozu ilave edildikten sonra 1500-2000C° sıcaklıklarda eritilerek sıkıştırılmış liftir. 

Yapıştırıcı ve izotropik lifli bünyesi, yüksek su tutma kapasitesi, gözenekli ve oksijen zenginliği ile iyi bir kök ortamı oluşturması, besin eriyiklerini yüksek emme gücü ve eşit dağıtması kaya yününün topraksız yetiştiricilikte üstün özellikleridir.

%96 gözenekli poroz bir maddedir ve gözeneklerinin büyüklükleri aynıdır. Bu durum su tutma kapasitesi açısından çok önemlidir. Steril bir ortamdır.

İçeriğinde
% 47 SIO2, % 8 FeO3, % MnO
%14 Al2O3, % 16 CaO, %12 Na2O
%10 MgO, %1 K2O
maddeleri bulundurmaktadır. 

Yeni kullanılmış kaya yününün pH değeri nispeten yüksektir (7’nin üzerindedir). Kullanılmadan önce yıkama ve asit ilavesi ile 5-5.5 değeri arasında ayarlanması gerekmektedir. (Kaya yününe alternatif ortam olarak Ürgüp volkanik tüfü kullanılabilir)

Cam yünü

Cam fabrikalarından çıkan ince cam parçalarının toplanıp, birleştirilmesi sonucu elde edilir. 

Su tutma kapasitesi ve hava içeriğinin iyi olmasına karşın fiyatının yüksek oluşu topraksız yetiştiricilikte kullanılmasını engellemektedir.


Yrd. Doç. Dr. Sezgin AYAN

Vermikülit

Genleştirilmiş vermikülit, hafif yapı gereçlerinde agrega olarak, binalarda ısı ve ses izolasyonunda, soguk hava depolarının izolasyonunda, dekorasyon işlerinde, dökümhane ve benzeri yüksek ısı ile çalışan yerlerde ateşe dayanıklı sıva ve kaplama malzemeleri üretiminde kullanılır. 

Ziraatte ise topragın özelliklerini iyileştirici katkı olarak, zirai ilaçlarda ve gübrelerde katkı malzemesi olarak, ev ve ahır hayvanlarına yatak malzemesi olarak kullanılır. 

İnce taneli genleşmiş vermikülit ayrıca boyada, lastik ve plastik üretiminde dolgu olarak kullanılır. Diger bir deyişle vermikülit, perlit, pomza, genleşen killer, camyünü, yutong, strafor beton ve köpüklü beton gibi malzemelere bir alternatiftir. 

Piroksenit, amfibol grubu ve ultramafik kayaçlardaki olivinlerin sonradan bunlara nüfuzeden siyenitler, karbonatitler ve pegmatitler vasıtasıyla oluşan solüsyonlar ve yüksek sıcaklık sebebiyle gaz haline dönüşmüş bazı maddelerin etkileriyle alterasyona ugrayarak biyotit- flogopit, serpantin ve klorite dönüşmesinden sonra yeraltı sularının sirkülasyonu ile derinlere dogru kayaçlardaki alkalilerin yer degiştirmesi, magnezyumun yeniden dagılımı, kristal yapısına suyun nüfuzedip molekül yapısına girmesi suretiyle oluşan bir mineral. 


Vermikülitin en önemli özelligi 900°-1100°C sıcaklıkta 4 ila 8 saniye tutularak genleştirilebilmesidir.


Cüruf

Gözenekli olan cüruf kumdan hafiftir. Kalitesi kömürün kalitesine göre değişir. Yıkanabilen sülfat içerdiğinden dolayı kullanımdan önce yıkanması gerekmektedir. 

Yıkanan cüruf kullanılmadan önce elenir. Kula cürufunun (2-5 mm çaplı) su tutma kapasitesi % 48.57, porozitesi % 62.47, hacim ağırlığı 0.820 gr/cm3, pH 6.6, EC 0.10 mmhos/cm’dir (6). 

Plastik köpük (Styromul=Polystyrene)

Litresinin ağırlığı 20 gramdır. Hacminin %95’i kadar hava ile doludur. Bünyesinde tuttuğu suyun tamamını bitkiye verebilir. Köpük hafiftir ve yüksek su tutma gücüne sahiptir. Mineral besin içermez, pH değeri açısından nötr bir yapıya sahiptir.

Bunlara ek olarak plastikler ve polimerler, polyester, poliüretan, üre-formaldehit (Hygromul), fenolik bileşenler, hidrojeller ve genleştirilmiş kil sentetik ve değişikliğe uğramış yetiştirme ortamı malzemeleri olarak sıralanabilir.

Kaynak : agaclar.net